دلایل تغییر رنگ کامپوزیت و نحوه جلوگیری از آن

کامپوزیت دندان، یکی از روش‌های محبوب برای ترمیم و زیبایی دندان‌ها است. این روش به دلیل مقرون‌به‌صرفه بودن و سرعت بالا، طرفداران زیادی دارد. در واقع کامپوزیت ماده‌ای چسبنده است که پیوندی قوی با مینا و عاج دندان ایجاد می‌کند و به‌ این‌ ترتیب ترمیم دندان را ساده‌تر می‌کند. در این روش، از مواد خاصی که ترکیب از پلاستیک، شیشه و زرین است، استفاده می‌شود. این مواد با هم ترکیب شده و یک شکل خمیری را ایجاد کرده که به راحتی فرم گرفته و نصب آنها بر روی دندان نسبتا آسان و سریع است. این ترکیبات همرنگ دندان‌های طبیعی هستند و فاقد هرگونه ترکیب فلزی می‌باشند. این ویژگی ها باعث می‌شود که کامپوزیت دندان یک روش مناسب برای مشکلاتی از جمله شکستگی، پرکردن حفره، برطرف کردن لکه‌های زردی و بستن فاصله بین دندان باشد. در کنار تمام این مزایا، یکی از مشکلات شایع در کامپوزیت‌های دندانی این است که مواد کامپوزیت ممکن است که با گذشت زمان تغییر رنگ داده و زرد شوند. این مشکل می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد و تأثیر زیادی بر زیبایی دندان‌ها داشته باشد. این تغییر رنگ به ویژه بر روی دندان‌های جلویی محسوس بوده و نیاز به رفع آن حس می‌شود.

دلایل تغییر رنگ دادن کامپوزیت

دلایل مختلفی وجود دارد که باعث می‌شود کامپوزیت رنگ اصلی خود را دست بدهد. برخی از این دلایل عبارت‌اند از: 

استفاده از خمیردندان‌های بسیار ساینده

استفاده از خمیردندان‌هایی که حاوی مواد ساینده قوی هستند، می‌تواند به مرور زمان به کامپوزیت دندان آسیب برساند. این خمیردندان‌ها به تدریج سطح رزینی که پیوند کامپوزیت را تشکیل داده است را تجزیه می‌کند و باعث کاهش براقی و صاف بودن سطح آن می‌شوند. این آسیب‌ها باعث می‌شوند تا رزین کامپوزیت رنگدانه‌ها و لکه‌ها را جذب کند و در نتیجه زودتر تغییر رنگ دهد.

نوشیدنی

نوشیدن بعضی از مایعات پر رنگ مانند قهوه، چای، شکلات و آبمیوه های رنگی می‌تواند باعث تغییر رنگ دندان شود. این نوشیدنی‌ها حاوی رنگدانه‌هایی هستند که به راحتی به سطح کامپوزیت چسبیده و به مرور زمان باعث تغییر رنگ آن می‌شوند.

کیفیت مواد کامپوزیت

امروزه برندهای مختلفی برای کامپوزیت دندان وجود دارد که هرکدام مواد سازنده مختلفی دارند. درصد استفاده از مواد زرین که یکی از عوامل مقاومت در برابر تغییر رنگ و زرد شدن دندان است، در هریک از این مواد متفاوت است. به همین دلیل، ممکن است که از مواد مرغوب استفاده نشود و کامپوزیت تغییر رنگ دهد. قبل از انجام کامپوزیت درباره برندهای معتبر تحقیق کرده و از دندانپزشک خود در این باره سؤال کنید.

عدم رعایت بهداشت دهان و دندان

یکی دیگر از دلایل تغییر رنگ کامپوزیت‌ دندان، عدم رعایت بهداشت دهان و دندان است. مسواک نزدن منظم و استفاده نکردن از نخ دندان می‌تواند باعث تجمع پلاک و باکتری‌ها بر روی سطح رزین شود. این پلاک‌ها و باکتری‌ها به تدریج می‌توانند رنگ رزین را تغییر دهند و باعث زرد شدن آن شوند.

مصرف سیگار و دخانیات 

استعمال سیگار و دخانیات به دلیل داشتن نیکوتین در آن‌ها می‌تواند باعث ایجاد لکه‌های زرد و سیاه بر روی دندان شود.

تحلیل لثه

تحلیل رفتن لثه به طور مستقیم بر تغییر رنگ کامپوزیت تاثیر ندارد؛ اما با تحلیل رفتن لثه یک مکان برای تجمع مواد غذایی ایجاد می‌شود. فعالیت باکتری‌ها در آن ناحیه و تشکیل جرم باعث تغییر تغییر رنگ کامپوزیت می‌شود. عواملی مانند مسواک زدن شدید، بالا رفتن سن و درست نخ دندان نکشیدن باعث ایجاد تحلیل لثه می‌شود.

عوامل دیگری از جمله خوردن غذاهای سفت، آسیب دیدن دندان، پوسیدگی دندان و خوردن نوشیدنی‌های خیلی داغ یا خیلی سرد هم می‌تواند بر تغییر رنگ کامپوزیت دندان تاثیر بگذارد.

جلوگیری از تغییر رنگ کامپوزیت

جلوگیری از تغییر رنگ کامپوزیت دندان به یکی از دغدغه‌های افرادی که از کامپوزیت استفاده می‌کنند تبدیل شده است. البته، رعایت این نکات و پیشگیری از تغییر رنگ کامپوزیت راحت تر و کم هزینه تر از برطرف کردن آن بعد از زرد شدن است. خبر خوب این است که که با رعایت برخی نکات ساده، می‌توان از تغییر رنگ کامپوزیت جلوگیری کرد و از لبخندی زیبا و درخشان برای سال‌های طولانی لذت برد.

یکی از بهترین راه‌هایی که برای مراقبت از کامپوزیت و کند کردن روند تغییر رنگ کامپوزیت، رعایت بهداشت دهان و دندان است. این یعنی دو بار در روز مسواک بزنید، نخ دندان بکشید و از لثه های خود مراقبت کنید. مراقبت منظم به شما کمک می کند تا مطمئن شوید که دندان های شما عاری از باقیمانده‌های مواد غذایی هستند که می توانند به مرور زمان باعث ایجاد لکه و تغییر رنگ شوند. 

نوشیدن نوشیدنی‌های داری کافئین و رنگ‌دانه را محدود کنید؛ نوشیدنی هایی مانند قهوه، شراب قرمز و غذاهایی که حاوی سس و ادویه‌های زیادی هستند را پشت سر هم و با فاصله زمانی های کوتاه مصرف نکنید و سعی کنید نوشیدن آن‌ها را از طریق نی انجام دهید تا تماس مایع با سطح کامپوزیت را محدود کنید. 

حتماً از خمیر دندان مورد تایید دندانپزشک استفاده کنید؛ همانطور که قبلاً ذکر شد، استفاده از خمیر دندانی که بسیار ساینده است می‌تواند منجر به تجزیه زودرس رزین کامپوزیت شود. اطمینان حاصل کنید که از خمیر دندان مورد تایید دندانپزشکی که مخصوص دندان‌های کامپوزیت شده است، استفاده می‌کنید. برس مسواک خود را هم از مدل‌هایی با سختی کم یا متوسط انتخاب کنید تا سفت بودن بیش از حد آن سبب از بین رفتن کامپوزیت نشود.

سعی کنید از دهان شویه‌های حاوی فلوراید که برای حفظ رنگ و مقاومت دندان‌ها مفید هستند، استفاده کنید. پس از انجام کامپوزیت نیز در زمان‎‌های مشخصی به دندان پزشک خود برای تمیزکردن و پروفایلکس مراجعه کنید، این کار باعث می‌شود که رنگ طبیعی کامپوزیت حفظ شود.

از همه مهم تر، سعی کنید برای انجام کامپوزیت به یک متخصص خبره مراجعه کنید که از موادی مقاوم و با کیفیت استفاده می‌کند. البته باید توجه داشته باشید که همه افراد نمی‌توانند کامپوزیت دندان را انجام دهند. افرادی که دندان‌های سالمی ندارند، عفونت لثه و دندان درد دارند و مینای دندان آنها به میزان بسیار زیادی از بین رفته است، نمی‌توانند از کامپوزیت دندان استفاده کنند. همچنین برخی افراد که با مشکلات اساسی فک و دهان مانند ساییدگی یا پوسیدگی شدید دندان، دندان‌ قروچه‌ کردن، بیماری‌های دهان و لثه و ناهنجاری‌های فک و دهان درگیرند، کاندیدای خوبی برای انجام این کار نیستند.