02 مرداد 1403
همانطور که به طور مرتب به سرویس اتومبیل خود رسیدگی می کنیم تا از عملکرد صحیح آن مطمئن شویم، لازم است به طور منظم وضعیت سلامتی خود را نیز بررسی کنیم. چکاپ کامل مانند یک معاینه ی دقیق از بدن شما است که میتواند به پیشگیری از بیماری ها، تشخیص زودهنگام آنها و در نهایت داشتن زندگی سالم تر و طولانی تر کمک کند. بسیاری از بیماریها، مانند دیابت، فشار خون بالا و بیماریهای قلبی، ممکن است در مراحل ابتدایی هیچ علائمی نداشته باشند و تنها از طریق آزمایشهای دورهای شناسایی شوند. با تشخیص زودهنگام این نوع بیماریها، میتوان با روشهای سادهتر و با هزینه کمتر، بیماریها را مدیریت و درمان کرد. در اصل، یافتن زودهنگام بیماریها به این معنی است که شانس شما برای درمان موثر افزایش می یابد. با این وجود، دانستن اینکه چند وقت یکبار باید برای چکاپ به پزشک مراجعه کنید می تواند گیج کننده باشد. علاوه بر این، فاصله زمانی بین چکاپهای دوره ای برای افراد مختلف، میتواند متفاوت باشد.
چکاپ معمولاً بر اساس سن، عوامل محیطی و وضعیت سلامت فرد تعیین میشود؛ اما به طور معمول، توصیه پزشکان برای چکاپ به شرح زیر است:
این موارد درصورتی است که شما از هیچ بیماری برخوردار نباشید. اگر بیماری مانند بیماریهای دیابتی یا بیماری قلبی دارید، باید هر 2 الی 3 ماه یکبار چکاپ انجام شود. همچنین، در صورت داشتن زمینه ارثی برخی بیماریها، بهتر است تحت نظر پزشک باشید و با توصیه او در بازههای منظم، چکاپ انجام دهید.
چکاپ کامل شامل یکسری آزمایشات است که بر اساس آن شرایط سلامت جسم و بدن انسان سنجیده میشود. این آزمایشات برای هر فرد بر اساس سن، سابقه پزشکی و سابقه بیماری خانوادگی فرد متفاوت است. به طور کلی، لیست چکاپ کامل شامل مورد زیر میشود:
آزمایش فشار خون یک روش ساده برای اندازهگیری فشارخون است که معمولاً به وسیله فشارسنج انجام میشود. به طور کلی، فشارخون طبیعی 120 روی 80 است. اگر فشار خون از این مقدار بالاتر باشد، احتمال ابتلا به بیماریهای قلبی یا سکته مغزی در افراد بیشتر میشود. افزایش سن نیز از عوامل افزایش فشار خون است. برای افراد بالا 18 سال توصیه میشود که هر چند ماه یکبار فشار خون خود را اندازه گیری کنند. سعی کنید قبلا از انجام این آزمایش حداقل 5 دقیقه نشسته و آرام باشید و حتما توجه کنید که غذاهای سنگین یا نوشیدنیهای حاوی کافئین مصرف نکرده باشید.
برای اندازهگیری سطح گلوکز خون(قند)، آزمایش قند خون انجام میشود. از این آزمایش برای تشخیص بیماریهایی مانند دیابت نوع 1 و نوع 2 استفاده میشود که به عنوان یکی از آزمایشات مهم باید در لیست چکاپ کامل باشد. برای انجام این آزمایش باید ناشتا باشید و حداقل 8 ساعت قبل انجام آزمایش چیزی نخورده باشید. به طور کلی، قند خون نرمال بین 70 تا 99 است.
یکی دیگر از آزمایشات چکاپ، آزمایش ادرار است. در این تست، بیماریهایی همچون عفونتهای ادراری، مشکلات کلیوی، بیماریهای مقاربتی و بیماری دیابت تشخیص داده میشود. در این آزمایش رنگ و بوی ادرار، کتون، گلوگز، پروتئین، نیتریت، میزان اسیدی بودن، سلولای خونی و غیره مورد بررسی قرار میگیرند. به عنوان مثال، اگر بالا بودن میزان گلوگز در ادرار میتواند نشانه دیابت باشد.
این آزمایش بر روی نمونه مدفوع فرد صورت میگیرد. در این آزمایش براساس رنگ، شکل، چربی، عفونت، انگل، قارچ و وجود خون در مدفوع برای تشخیص بیماریهای دستگاه گوارش و سیستم گوارشی بررسی میشوند.
آزمایش چربی خون، آزمایشی است که برای بررسی سطح چربیها در خون شما انجام میشود. چربیها، مواد مغذی مهمی هستند که بدن شما برای عملکردهای مختلف به آنها نیاز دارد؛ اما امروزه به دلیل مصرف زیاد غذاهای چرب بیشتر افراد در معرض ابتلا به چربی خون بالا هستند. ابتلا به چربیخون باعث بروز سکته قلبی و گرفتگی رگهای قلب میشود. در این آزمایش معمولا کلسترول، تیری گلیسیرید و لیپو پروتئین اندازهگیری میشود. چیزی که باعث مشکلات قلبی عروقی میشود، بالا بودن کلسترول است.
با توجه به گسترش سنگ کلیه و دیگر بیماریهای کلیوی، باید آزمایشات بررسی سلامت کلیه هم جزء جکاپ شما باشد. اگر سابقه بیماری کلیوی داشته یا دارای زمینه خانوادگی هستید این آزمایشات را انجام دهید. در این تست، مواد معدنی و دفعی کلیه، سدیم، پتاسیم، پروتئین و ... در خون فرد اندازه گیری میشوند.
تست تیروئید آزمایشی است که برای بررسی عملکرد غده تیروئید شما انجام می شود. این آزمایش به تشخیص بیماریهای مرتبط با تیروئید مانند هیپوتیروئیدی (کم کاری تیروئید) و هایپرتیروئیدی (پرکاری تیروئید) کمک میکند. عملکرد درست غده تیروئید، به تنظیم بودن متابولیسم، ضربان قلب، فشار خون و دمای بدن شما کمک میکند.
کبد نقش مiمی در تنظیم آنزیمهای موجود در خون دارد. آسیب کبد سبب کاهش آنزیمهای ضروری بدن میشود. انجام این آزمایش در چکاپ، به تشخیص زودهنگام بیماری های ناشی از مصرف الکل، هپاتیت،سیروز کبدی و ... کمک میکند. دقت داشته باشید که تست هپاتیت به صورت جداگانه هم انجام میشود. عامل هپاتیت، ویروسی به همین نام است که تا حدود یک ماه قابلیت سرایت به دیگر افراد را دارد.
آزمایش ریه معمولا با دستگاه اسپیرومتری انجام میشود که برای تشخیص بیماریهای مزمن ریوی مورد استفاده قرار میگیرد.
آزمایش ایدز یا HIV راهی برای تشخیص ویروس HIV و بیماریهای مقاربتی است. HIV ویروسی است که به سیستم ایمنی بدن حمله میکند و میتواند منجر به ایدز شود. ایدز آخرین مرحله عفونت HIV است. با توجه به درمان ناپذیر بودن این بیماری، انجام به موقع آزمایش برای پیشگیری و کنترل حائز اهمیت است. این آزمایش نیازی به ناشتا بودن ندارد.
اچ پی وی انواع مختلفی دارد که همه آن ها در رده بیماریهای مقاربتی قرار میگیرند. برخی انواع این ویروس سبب ایجاد عفونت و زگیل شده و انواع خطرناک تر آن عامل سرطان دهانه رحم هستند. زنان زیر 30 سال، هر سه سال یکبار و زنان زیر 65 سال باید هر 5 سال یک ار این تست را انجام دهند. البته، اگر رفتار پر خطری داشته اید زودتر تست را انجام دهید.
آزمایش ژنتیک، آزمایشی است که DNA شما را برای بررسی تغییرات یا جهشهایی که ممکن است باعث بیماری یا سایر مشکلات سلامتی شود، تجزیه و تحلیل میکند. از این آزمایش برای تشخیص بیماریهایی ژنتیکی، کم خونی، وجود کیست در کلیه و غیره استفاده میشود.
رماتیسیم یک بیماری خود ایمنی مزمن است که باعث التهاب و درد مفاصل، به ویژه در دستها و پاها میشود. از این آزمایش برای تشخیص وضعیت سیستم ایمنی بدن استفاده میشود.
چکاپهای منظم میتواند مزایای زیادی برای سلامتی شما داشته باشد که این مزایا عبارتاند از:
توجه به سلامتی بخش مهمی از یک زندگی سالم و شاد است. انجام چکاپ و معاینات منظم یکی از راههای ارتقای سلامتی و پیشگیری از بیماریهای مختلف است. پس، سعی کنید به سلامتی خود با انجام معاینات پزشکی به موقع توجه کنید.